Door een scheiding staat het leven van ouders, maar ook die van hun kinderen op z’n kop. Hun vertrouwde gezinssituatie houdt op te bestaan en alle zekerheden gaan vraagtekens worden. Voor kinderen zijn de eerste gevolgen van de scheiding vooral voelbaar in hun gewone dagelijkse leven. Vooral de wat oudere kinderen kunnen door een scheiding gaan twijfelen aan wie zij zelf eigenlijk zijn.
Scheidingssignalen bij kinderen
Algemene ontwikkeling bij kinderen van 12-14 jaar
- Verdergaande emotionele zelfstandigheid.
- Er is een overgang naar middelbaar onderwijs.
- Er zijn veel lichamelijke veranderingen.
- Moet een nieuwe positie in nemen ten opzichte van zijn ouders, leeftijdgenoten, volwassenen en eigen lichaam.
- Seksualiteit speelt een steeds grotere rol ten aanzien van leeftijdsgenoten.
- Ontwikkeling van een nieuw waarden systeem.
- Ontwikkeling van een nieuw gevoel van identiteit.
Effect van de scheiding op kinderen van 12-14 jaar.
- Er is emotionele verwarring.
- Wendt zich vervoegd af van het gezin.
- Er spelen vooral veel problemen als de ouder een nieuwe relatie aangaat.
- Zoekt steun buiten het gezin.
- Zet zich heftig af te tegen de ouder(s)/situatie.
- Is sneller geneigd om een partner te kiezen voor een van de ouders.
- De verandering in eigen ontluikende seksualiteit is sneller of juist vertraagd.
- Er is een risico op horizontale relatievorming tussen ouder(s) kind.
- Meer kans op afglijden.
- Kans op keldering van de schoolprestaties.
Problemen door de scheiding voor kinderen van 12-14 jaar
- Een kind van twaalf kan een situatie vanuit verschillende perspectieven bekijken.
- Het kind kan situaties vanuit een objectiever perspectief beter inschatten.
- Leeftijdsgenoten zijn belangrijk en het kind zal zich afzetten tegen zijn ouders. Dit proces is verbonden aan de puberteit en is nodig om zich los te maken van de ouders en om zelfstandig te kunnen functioneren.
- Vaak hebben kinderen aangevoeld/gemerkt dat er iets mis was in de relatie van hun ouders.
- Vaak hebben zij veel last gehad van ouderlijke ruzies. Soms is een scheiding dan ook een opluchting. Maar meestal is een scheiding niet welkome nieuwe situatie in hun leven waarin toch al zoveel speelt.
- Sommige kinderen reageren door te stoppen met puberen om hun ouder(s) te ontzien. Anderen gaan juist heftiger puberen.
- Pubers zijn extra gevoelig voor afwijzing, ook al werken ze met hun gedrag die afwijzing juist in de hand. Het is voor ouders extra belangrijk om met de puber in gesprek te blijven, ook al wil hij zich daaraan onttrekken.
- Tegelijkertijd heeft een kind in deze leeftijdsfase ruimte nodig om zich te kunnen ontwikkelen tot een zelfstandig en onafhankelijk mens.
- Wanneer de ouders te veel leunen op hun puber kan zijn ontwikkeling in gevaar komen.
- De puber kan dan namelijk vanuit een groot loyaliteitsgevoel de rol van steun en toeverlaat (vriend/vriendin) voor de ouders op zich te nemen.
Opvoedtaken bij kinderen van 12-14 jaar
- Niet gekwetst voelen door kritiek van het kind.
- De meningsvorming van het kind serieus nemen.
- Tijd om compromissen te sluiten en om te onderhandelen met het kind.
- Ruimte geven en begrenzen.
- Begrip en steun bieden.
- Zicht hebben op wat de puber bezighoudt, zowel binnen- als buitenshuis.
- Vertrouwen hebben in de puber en dat houden en tonen.
Vragen? Neem gerust contact op!
Heb je nog vragen over scheiden met jongeren van 12-14 jaar. Neem gerust contact op met Irma Wonink.
Lees ook de blog: Scheiden met pubers (15-18 jaar).