Herken je dit?
- Wij spreken een verschillende taal en begrijpen elkaar niet.
- Mijn partner komt alleen maar met emotionele argumenten.
- Mijn partner komt alleen maar met inhoudelijke, rationele argumenten.
In de communicatie heb je het inhoudelijke aspect en het relationele aspect die je kunt onderverdelen in 4 communicatie niveaus, namelijk:
- Inhoudsniveau.
- Procesniveau.
- Relatieniveau.
- Emotieniveau.
Partners geven op verschillende niveaus signalen af zonder dat expliciet te zeggen. Hierdoor ontstaan misverstanden. Je lijkt ieder een andere taal te spreken, maar ieder zit meestal op een ander communicatieniveau. Of je herkent het niveau niet waar jij of jouw partner op zit.
Inhoudsniveau
Op inhoudsniveau gaat het om feitelijke punten die jullie bespreken. Bijvoorbeeld over de aankomende vakantie, de taakverdeling thuis, de manier waarop jullie de kinderen opvoeden en de manier waarop jullie met elkaar communiceren.
Hier kun je allerlei rationele, praktische en logische argumenten kennis en oplossingen inbrengen waar je het al dan niet mee eens bent. Je kunt hier ook van alle bij voelen:
- Positieve emoties als jullie makkelijk tot een besluit of compromis komen.
- Negatieve emoties als het ruzie of een patstelling wordt.
Procesniveau
Het procesniveau heeft te maken met tijd, plaats en volgorde. Op dit niveau maak je bijvoorbeeld afspraken over wie wat wanneer doet. Het kan ook om regels gaan wie op welk moment aan het woord is of wanneer je wel of niet zware gesprekken voert.
Tegelijkertijd spelen onderliggende gevoelens mee. Dat kan zijn onrust als jouw partner wil praten terwijl jij net iets anders wilt gaan doen. Of blijdschap als alles vlotjes verloopt.
Relatieniveau
Op dit niveau gaat het om relationele aspecten van communicatie dat over omgangsnormen gaat. Hoe ga je met elkaar om? Welke verwachtingen heb je? Is er voldoende veiligheid en vertrouwen aanwezig? Het gaat om wat er tussen jullie speelt.
Bij de manier waar op je met elkaar omgaat kun je ook van alles voelen. En nog ingewikkelder wordt het als je erover gaat praten.
Emotieniveau
Op gevoelsniveau spelen alle emoties die je hebt bij jullie communicatie. Dat kunnen emoties zijn door de gesprekken op bovenstaande niveaus maar ook door andere omstandigheden. Het gaat hierbij om wat er in jou als individu speelt.
Je eigen gevoel voelen is voor mensen lastig. Vooral als je daadkrachtig bent, niet geleerd hebt over je gevoelens te praten of een conflictmijdende hechtingsstijl hebt.
Wil je ook werken aan je relatie?
Het goede nieuws is:
Dat partners/mensen op alle niveaus met elkaar kunnen communiceren. Alle laagjes van deze communicatieniveaus zijn altijd aanwezig. Alleen zijn we dat ons niet van bewust.
Je zegt dat jullie ieder een andere taal spreken die je niet verstaat? Ontdek dan op welk communicatieniveau jullie zitten en leer hoe je met de taal van communicatieniveau kunt switchen.
En hoe zit dat in de praktijk?
De meeste partners/mensen focussen op de inhoud omdat het hun daar om gaat. Onder inhoud kun je jouw doelen en behoeften scharen zoals:
- Een fijne en gelukkige relatie.
- Fijne verbindingsgesprekken.
- De relatie herstellen.
- Op 1 lijn komen qua opvoeden.
- Een gezellig weekend.
De onderliggende niveaus proces, emotie en relatie zijn in feite dienend aan het inhoudsniveau. En ook nog op volgorde: ieder niveau dient het opvolgende niveau.
Partners zitten vaak wel op hogere inhoudsniveau meestal wel op dezelfde golflengte. Het onbegrip ontstaat:
- Als jij de signalen op een onderliggend niveau geeft die jouw partner niet herkent.
- Als jouw partner signalen op een onderliggend niveau geeft die jij niet herkent.
- Als jullie geen aandacht geven aan de ‘onderwaterboodschap’ van elkaar.
- Als jullie op inhouds- of procesniveau gaan ruzie maken wie er welke signalen wel of niet afgeeft, wie die wel of niet herkent of wie op welke manier rationeel of gevoelsmatig communiceert.
Hoe vaker de onderwaterboodschap van elkaar negeert, hoe meer emotioneel verwijderd raakt van elkaar.
Het is net als met een auto die een onderhoudsbeurt krijgt. In het begin merk je niets, maar op een gegeven moment krijg je problemen die je niet had gehad als je eerder had ingegrepen.
Samenvattend pas je deze 3 stappen toe:
- Herken het juiste communicatieniveau bij jezelf en bij jouw partner.
- Vind aansluiting door op hetzelfde niveau jouw opmerking te plaatsen.
- Beslis samen of jullie nog (eens) over het betreffende punt doorpraten.
Het slechte nieuws is:
Je kunt nog zo goed weten op welk communicatieniveau jullie zitten en hoe je taalkundig op elkaar afstemt, als er onvermoede pijnplekken spelen die jullie niet de baas zijn.
Een groot of gevoelig pijnplek zal roet in het eten gooien:
- Je bent sneller geraakt.
- Jouw partner is sneller geraakt.
- Je komt met argumenten op inhoudsniveau of procesniveau terwijl je op emotie of relatie niveau zit.
- Felle emoties van vechten, verstijven of vluchten nemen je binnen no-time over. En je versterkt deze reacties ook nog eens bij jouw partner.
Meer informatie Relatie Stress & communicatie
Mijn naam is Irma Wonink en ik help (ex)partners kritisch naar hun relatie te kijken, patronen op te sporen en handvaten te geven om samen door te gaan of het partnerschap goed af te sluiten. Als (ex) partners bij mij in de praktijk komen is er al veel aan relatie stress aan voor af gegaan. Ze kunnen elkaar niet meer bereiken, draaien in cirkels rond en begrijpen elkaar niet meer. Wordt het blijven of scheiden? Door een effectieve aanpak en bewezen methode van EFT methodiek kan de relatie een nieuwe boost en meer inzichten in jullie communicatie patronen krijgen.